सुदूरपश्चिमलगायत कणालीका दुर्गम वस्तीमा स्वास्थ्यसेवा दिँदै जुम्ला पुगेका डा. गोविन्द केसीले साउन ३२ मा पत्रकार सम्मेलन गरेर आफ्ना माग सम्बोधन गर्न सरकारलाई भदौ १० सम्मको समय दिए । स्वास्थ्य क्षेत्रमा सुधारका लागि आफूले राखेका माग भदौ १० सम्म सम्बोधन नभए ११ देखि ‘सत्याग्रह’ बस्ने घोषणा उनले गरेका थिए ।
त्यसबीचमा डोल्पा र मुगुका केही वस्तीमा पुगेर उनले स्वास्थ्य सेवा दिन थाले । गाउँमै विशेषज्ञ सेवा लिन पाउँदा गाउँले निकै खुसी भए । त्यहाँबाट जुम्लाको खलंगा फर्किएपछि भने उनीमाथि प्रहरी निगरानी बढ्न थाल्यो । उनले भदौ ११ मा सत्याग्रह थाल्ने तयारी गरेका थिए । डा. केसी बसेको क्षेत्रमा त्यस दिन बिहानैदेखि पूर्ण निषेधाज्ञा घोषणा गरियो ।
डा. केसीलाई भेट्न जुम्लाका सीडीओ र डीएसपी एकाबिहानै होटलमै पुगे । उनीहरूले ‘जोखिमपूर्ण परिस्थितिमा सत्याग्रह नबसिदिन’ डा. केसीलाई आग्रह गरे । ‘त्यही आग्रहअनुसार सत्याग्रह एक साता स्थगित गर्न पुगें, म एक सातासम्म सत्याग्रह स्थगित गर्छु, त्यसपछि दुनियाँको जुनसुकै शक्ति आए पनि सत्याग्रह रोक्न सक्नेछैन । तपाईंहरू पनि मेरो सत्याग्रहमा बाधक नबन्नुहोला भन्दै पठाएँ’– डा. केसीले त्यस बिहान सीडीओ र डीएसपीलाई भनेका थिए ।
डा. केसी होटल रोयल गार्डेनमा बसेका छन् । उनलाई भदौ ११ गते दिनभर होटलको कोठाबाट बाहिर निस्कन दिइएन । दुई–तीन पटक होटलको गेटबाहिर आउन खोजेका डा. केसीलाई धकेलेर प्रहरीले भित्र पठायो । ‘अस्पताल जान्छु भन्दा पनि दिएनन्, सीडीओ सा’पको आदेश भन्दै होटलभित्र थुनिरहे, त्योभन्दा ठूलो अपमान के हुन सक्छ ?’ उनले भने ।
१८ गते थालिने सत्याग्रह रोक्ने प्रयास भएमा स्थानीय प्रशासनविरुद्ध सत्याग्रह थाल्ने चेतावनी डा. केसीले दिएका छन् । ‘म बसेको होटलबाहिर घेरा हाल्न प्रहरी परिचालन गरिएको छ । मैले स्थानीय प्रहरी प्रशासकलाई जनताको सेवक बन्नोस् भनिसकेको छु’– डा. केसीले थपे । केसी जुम्ला आएदेखि नै प्रहरी प्रशासनको निगरानी बढेपछि सत्याग्रहमा सरकारी दमन हुन सक्ने भन्दै जुम्लावासी डराएका छन् ।
डा. गोविन्द केसीलाई सत्याग्रह बस्न नदिन उनी बसेको होटल वरिपरि प्रहरी परिचालन गरिएको छ । दुई वर्षअघि जुम्लामै सत्याग्रह बसेका डा. केसीलाई काठमाडौं लैजान बल प्रयोग गरेको थियो । त्यतिबेला केसीको अनसन बिथोल्न कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाही, आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री नरेश भण्डारीसहित सुरक्षा अधिकारीको टोली जुम्ला पुगेको थियो ।
केसीलाई अस्पतालबाट उठाएर लैजान खोजेको सरकारी टोली र प्रतिष्ठानका कर्मचारी–विद्यार्थीबीच झडप भएको थियो । त्यस क्रममा अस्पतालमा उपचाररत सर्वसाधारण समेत घाइते भएको खबर सोमबारको नागरिक दैनिकमा प्रकाशित छ ।